Wetenschap en Cultuur op het Koninklijk Paleis 2016
Tentoonstelling ‘CARTOGRAPHIAE’
Zoals elk jaar opent het Koninklijk Paleis in Brussel de deuren voor het publiek in de zomermaanden: in 2016 van 22 juli tot 4 september. Dit jaar kan je er ook Cartographiae bezoeken, een tentoonstelling over cartografie en kaarten door de eeuwen heen.
Op initiatief van het Federaal Wetenschapsbeleid (Belspo) slaan het Nationaal Geografisch Instituut (NGI) en de tien federale wetenschappelijke instellingen het Algemeen Rijksarchief (ARA), de Koninklijke Bibliotheek van België (KB), het Koninklijk Belgisch Instituut voor Ruimte-aeronomie (BIRA), het Koninklijk Meteorologisch Instituut (KMI), het Koninklijk Instituut voor het Kunstpatrimonium (KIK), het Koninklijk Belgisch Instituut voor Natuurwetenschappen (KBIN), het Koninklijk Museum voor Midden-Afrika (KMMA), de Koninklijke Musea voor Kunst en Geschiedenis (KMKG), de Koninklijke Musea voor Schone Kunsten van België (KMSKB), de Koninklijke Sterrenwacht van België (KSB) en het Planetarium) de handen in elkaar voor Cartographiae. Dankzij de expertise van hun wetenschappelijke medewerkers en de bundeling van hun respectievelijke ervaringen kunnen ze deze tentoonstelling samen voorstellen die een miskend deel van ons rijke federale patrimonium onder de aandacht brengt.
De Koninklijke Sterrenwacht bezorgde de tentoonstelling stukken in verband met het Project van de Hemelkaart: “Carte du Ciel” (zie http://www.astro.oma.be/nl/wetenschappelijk-onderzoek/astronomie-en-astrofysica/carte-du-ciel/ voor meer info) en toont de theodoliet van Ertel.
Als vensters op de wereld helpen kaarten ons al eeuwen om ons in onze omgeving te oriënteren: aan land, op zee, in de lucht of in de ruimte. De kaart, die voor sommige disciplines echt een wetenschappelijk precisie-instrument is, is vaak een waardevol cultureel en maatschappelijk document dat weergeeft hoe de samenleving op een bepaald ogenblik tegen de wereld aankijkt. Kaarten die heel lang alleen voor politieke en commerciële doeleinden werden gebruikt om een bepaald grondgebied beter te controleren, zijn mettertijd veelzijdiger geworden en vinden nu in heel wat domeinen een heel gevarieerde toepassing.
De moderne cartografie, die mogelijk is geworden dankzij de verwerking van satellietbeelden, biedt de mogelijkheid om uiterst nauwkeurige, gespecialiseerde kaarten te maken die worden gebruikt om de dynamiek van tal van verschijnselen in uiteenlopende domeinen te bestuderen zoals meteorologie en atmosferische wetenschappen, geologie, observatie van het leefmilieu, geschiedenis van samenlevingen, studie van kunstwerken enz. Ongeacht hun vorm laten kaarten ons toe om de verschillende omgevingen die ons omringen, hanteerbaar te maken. Sommige kaarten helpen ons bij verplaatsingen, andere om metingen uit te voeren of om op bepaalde zaken te anticiperen. Nog andere doen ons eenvoudigweg wegdromen omdat ze zo mooi zijn of omdat ze ons aanzetten om de wereld en nieuwe plekken te ontdekken.
Ter illustratie van dit fascinerende en miskende universum dat de cartografie is, hebben de wetenschappelijke instellingen enkele representatieve stukken uit hun collecties gekozen om de verschillende facetten van deze wetenschap toe te lichten: waardevolle of thematische kaarten, meetinstrumenten van de cartograaf, inspirerende kunstwerken over het onderwerp enz.
De tentoonstelling biedt de bezoeker ook de gelegenheid om kennis te maken met de nieuwe Belgische portaalsite Cartesius, een wereld van kaarten online. Die portaalsite is voor iedereen toegankelijk en geeft de internetgebruiker toegang tot de grootste en rijkste cartografische collectie van België en Midden-Afrika.
Het initiatief voor deze tentoonstelling kadert in het International Map Year 2015-2016 (http://mapyear.org/). Met dit jaar willen de Verenigde Naties cartografie en geografische informatie promoten, net als de kunst, de wetenschap en de technologie om kaarten te maken. Tevens vestigen de VN de aandacht op de impact die geografische informatie op ons leven van alledag heeft.
Astrografische equatoriaalkijker gebruikt vanaf 1908 bij het project van de Hemelkaart voor de zone Ukkel (foto : P. Van Cauteren).
Praktisch
Koninklijk Paleis, Paleizenplein, Brussel
Open van 22 juli tot 4 september 2016, van 10u30 tot 17u00 (laatste ingang om 15u45)
Gesloten op maandag
Gratis toegang
Aan de ingang worden veiligheidscontroles uitgevoerd. Het dragen van een grote tas (rugzak, draagtas, …) wordt sterk afgeraden.
Meer informatie
