Volg de zonsverduistering van 25 oktober 2022

Op dinsdag 25 oktober 2022 vindt er een gedeeltelijke zonsverduistering plaats die vanuit gans België kan worden waargenomen. In Ukkel zal de verduistering zichtbaar zijn tussen 11u10 (eerste contact) en 13u00 (laatste contact) met het maximum om 12u04 Belgische tijd (UTC + 2u). Vanuit België gezien betreft het hier een kleine eclips, waarbij de maan tijdens het maximum slechts ongeveer 30% van de diameter van de zon zal bedekken. Dit komt overeen met ongeveer 19% van het oppervlak van de zon. Daarom zal het tijdens de eclips niet opvallend donker worden.

Voor de zichtbaarheid van de verduistering in andere streken in België kan u onze webpagina raadplegen: http://robinfo.oma.be/nl/astro-info/verduisteringen/verduisteringen-2022/#verduistering-25-oktober-2022.

Let op: kijk nooit rechtstreeks naar de zon, maar gebruik eclipsbrilletjes om de verduistering waar te nemen (zie de foto links). Eclipsbrillen worden o.a. verkocht in het Planetarium van Brussel voor 2,5 € per stuk.

Als u geen eclipsbril hebt, kunt u de zonsverduistering ook waarnemen door middel van projectie met twee kartonnen of papieren bladen: maak een klein gaatje in een van de kartonnen of papieren bladen met behulp van een speld of een punaise en zorg ervoor dat het gaatje rond en glad is. Zonder rechtstreeks naar de zon te kijken, laat u de zon op dit blad schijnen, terwijl het tweede blad dan dienst doet als scherm (u kan ook een muur of de grond gebruiken als alternatief). Houd het op een afstand (minstens 1 m), en u ziet een omgekeerd beeld van de zon dat door het gaatje op het papieren scherm wordt geprojecteerd.

Als u een verrekijker of telescoop gebruikt, gebruik dan alleen de hierboven beschreven projectietechniek om zonsverduisteringen waar te nemen (waarbij de telescoop of verrekijker het doorboorde karton vervangt), tenzij u ze gebruikt met zonnefilters die speciaal voor het waarnemen van de zon zijn ontworpen.

De vorige (gedeeltelijke) zonsverduistering zichtbaar in België vond vorig jaar plaats, op 10 juni 2021. Verschillende instrumenten beheerd door de Sterrenwacht hebben deze toen waargenomen en er ook beelden van gemaakt.

Dit jaar zullen onze instrumenten ook de zonsverduistering van 25 oktober 2022 waarnemen. U kunt deze volgen via deze links:

• SWAP-camera en LYRA-radiometer aan boord van PROBA2: https://proba2.sidc.be/Eclipse2022Oct25. SWAP en LYRA hebben sinds de lancering van PROBA2 in 2009 de zon en vele zonsverduisteringen waargenomen in het (extreem) ultraviolet. Beelden van de zonsverduistering zullen enige tijd nadat ze zijn genomen, worden gepubliceerd.
• Als het weer het toelaat, zullen de beelden van de zonnetelescopen in Ukkel ook live worden uitgezonden via deze link: https://www.sidc.be/uset/Eclipse2022/index.php. De live-beelden zullen worden gemaakt in verschillende golflengten: in wit licht, dat de bekende zonneschijf toont, en in de rode spectraallijn van waterstof (H-alpha) en violette lijn van calcium (CaII-K), die beide een hogere laag van de zonneatmosfeer tonen (de “chromosfeer”) waarin zonnevlammen en protuberansen te zien zijn. Naast het schouwspel van de gedeeltelijke eclips kunnen op de zonneschijf verschillende structuren gezien worden die verband houden met de magnetische activiteit van de zon, zoals zonnevlekken. De zonnetelescopen van de Koninklijke Sterrenwacht van België in Ukkel (USET: http://sidc.be/uset/) worden dagelijks gebruikt om de zonneactiviteit te volgen en te bestuderen.

Zonsverduisteringen komen gewoonlijk twee tot drie keer per jaar voor. We moeten echter wachten tot 29 maart 2025 om opnieuw een zonsverduistering in België te zien (gedeeltelijke zonsverduistering). Als u graag reist, kan u ook naar Indonesië trekken om daar op 20 April 2023 een zeldzame hybride zonsverduistering waar te nemen. Dit is een totale zonsverduistering die ringvormig is voor locaties aan de uiteinden van de centrale lijn nabij zonsopkomst en zonsondergang. En op 8 april 2024 vindt er in Noord-Amerika een puur totale zonsverduistering plaats.