Volg de zonsverduistering op 29 maart 2025
Op zaterdag 29 maart 2025 vindt een gedeeltelijke zonsverduistering plaats die zichtbaar is in België. Instrumenten van de Koninklijke Sterrenwacht van België zullen dit event observeren. Bij mooi weer, organiseert het Planetarium ook een observatie evenement.
De eclips zal in Ukkel zichtbaar zijn tussen 11:14 (eerste contact) en 13:01 (laatste contact). Het maximum vindt plaats om 12:07 Belgische tijd (UTC+1). Vanuit België gezien, is dit een kleine verduistering. De Maan bedekt slechts 35% van de diameter van de zon tijdens het maximum. Dit komt overeen met ongeveer een vijfde van het oppervlak van de zon. De eclips zal dus geen zichtbare duisternis veroorzaken in het midden van de dag.
Voor de zichtbaarheid van de verduistering in andere regio’s van België kan je onze website raadplegen: https://robinfo.oma.be/nl/astro-info/verduisteringen/verduisteringen-2025/#verduistering-29-maart-2025
Hoe kan je de eclips veilig waarnemen?
Eclipsbril
Opgelet: kijk nooit rechtstreeks in de Zon. Kijken naar de Zon kan het netvlies onherroepelijk schaden. Een zonnebril is niet voldoende om je ogen te beschermen. Gebruik een speciale eclipsbril om een verduistering te observeren (afgebeeld links). Het Planetarium van Brussel verkoopt eclipsbrillen aan € 2,5 per stuk.
Als je geen eclipsbril hebt, kan je de zonsverduistering observeren aan de hand van projectie met 2 stukken karton. Maak een klein gaatje in een van de stukken karton met een naald of duimspijker. Zorg ervoor dat dit gaatje rond en glad is. Laat het zonlicht schijnen op dit stuk karton, zonder zelf rechtstreeks naar de Zon te kijken. Het tweede stuk karton dient als een scherm (als alternatief kan je ook de muur of grond gebruiken). Laat een afstand van minimum 1 meter tussen het stuk karton met het gaatje en het scherm. Je zal een omgekeerd beeld van de Zon zien, geprojecteerd door het gaatje op het scherm.
Schematische voorstelling van een projectiedoos voor het observeren van de Zon. Bron: Curtis Newton (Wikimedia (CC-BBY-SA 2,0), aangepast door L.B.S. Pham).
Als je een verrekijker of telescoop gebruikt om de zonsverduistering te observeren, moet je een speciale zonnefilter voor observatie van de Zon gebruiken. Als je dit niet hebt, kan je ook de techniek hierboven beschreven gebruiken, waarbij je het karton met gaatje vervangt door de telescoop of verrekijker.
Het Planetarium en de Sterrenwacht observeren de eclips
Bij mooi weer organiseert het Planetarium van Brussel een observatie evenement op de parking met een zonnetelescoop. Ook verschillende instrumenten van de Koninklijke Sterrenwacht van België zullen de zonsverduistering op 29 maart 2025 van dichtbij volgen.
Als het weer het toelaat, worden afbeeldingen van de zonnetelescopen USET in Ukkel live uitgezonden via deze link: https://www.sidc.be/uset/Eclipse2025/. De live afbeeldingen worden gemaakt in verschillende golflengtes. In wit licht wordt de klassieke zonneschijf met zonnevlekken afgebeeld. In de rode spectrale lijn van waterstof (H-alpha) en in de Calcium lijn (CaII-K), in het blauwe deel van het zichtbare spectrum, is een hogere laag van de zonneatmosfeer zichtbaar. In deze laag, de chromosfeer, zijn protuberansen en heldere zones rond zonnevlekken te zien.
De zonsverduistering wordt ook geobserveerd vanuit de ruimte met de SWAP telescoop en LYRA radiometer aan boord van de PROBA2 satelliet: https://proba2.sidc.be/NearlyTotalEclipse. Deze instrumenten bestuderen de zonsverduistering vanuit een perspectief waarbij de Maan 99% van de Zon bedekt. Afbeeldingen van de verduistering worden gemaakt in extreem ultraviolet, om zo zonnevlammen en actieve regio’s op het oppervlak van de Zon in beeld te brengen. Deze zullen enige tijd later gepubliceerd worden.
De vorige zonsverduistering zichtbaar vanuit België vond plaats op 25 oktober 2022. USET en PROBA2 maakten ook hier afbeeldingen van.
Afbeelding van de gedeeltelijke zonsverduistering op 22 oktober 2022 genomen met de zonnetelescoop op USET in zichtbaar licht. Credits: USET/ORB-KSB.
Zonsverduisteringen vinden 2 à 3 keer per jaar plaats. De volgende zonsverduistering zichtbaar in België is volgend jaar, in de vroege avond van 12 augustus 2026 met een maximale bedekking van 90 % van het oppervlak van de Zon. Wees ervan bewust dat dit plaatsvindt rond zonsondergang. Je zal dus een duidelijk zicht van de horizon nodig hebben om de eclips te bekijken. De Koninklijke Sterrenwacht van België kijkt alvast uit naar de observaties van deze bijna totale zonsverduistering.