Veldcampagne voor het meten van seismische ruis in Lixouri en op het schiereiland Paliki, Kefalonia, Griekenland

De Koninklijke Sterrenwacht van België (KSB), de Nationale en Kapodistriaanse Universiteit van Athene en het Nationaal Museum voor Natuurwetenschappen van Spanje (MNCN-CSIC) bundelden hun krachten in een veldcampagne om aardbevingen en seismische ruis te meten op het schiereiland Paliki van het Ionische eiland Kefalonia in Griekenland om de ondergrond van dit gebied beter te begrijpen.

De Ionische eilanden Kefalonia en Lefkada in Griekenland zijn in het verleden al herhaaldelijk getroffen door matige tot grote aardbevingen en liggen in één van de meest actieve seismotektonische zones van het Egeïsche gebied. In Paliki, het westelijke schiereiland van het eiland Kefalonia, worden aardbevingsgrondbewegingen steeds versterkt door de aanwezigheid van een ondergronds bekken met zachte sedimenten. Een geotechnisch model dat deze versterkingen verklaart ontbreekt momenteel echter nog.

Om een nieuw 3D ondergrondsmodel en een gedetailleerd snelheidsmodel te ontwikkelen, hebben de Nationale en Kapodistriaanse Universiteit van Athene, de Koninklijke Sterrenwacht van België (KSB) en het Nationaal Museum voor Natuurwetenschappen van Spanje (MNCN-CSIC) hun krachten gebundeld in een veldcampagne om geofoons in profielen doorheen het schiereiland Paliki te plaatsen.

De aanzet tot dit veldwerk werd gegeven tijdens de “8th International Conference on Historical Seismology, Paleoseismology and Earthquake Engineering” die op 17-19/9/2023 in Lixouri werd gehouden. Tussen vrijdag 27 september en vrijdag 4 oktober 2024 voltooiden we met succes een veldonderzoek naar seismische ruis op het schiereiland Paliki van het Ionische eiland Kefalonia in Griekenland.

Met behulp van 24 SmartSolo IGU-16HR 3C geofoons, 3 SmartSolo IGU-BD3C-5LC breedbandapparaten en twee Tromino instrumenten werden op 220 locaties op het schiereiland Paliki metingen uitgevoerd, wat resulteerde in totaal ~ 3225 uur aan gegevens. Op het eiland installeerden we één netwerk en 9 profielen (met een totale profiellengte van 50 km) om de variatie in de diepte tot het gesteente te kunnen bestuderen en de versterking van de grondweging te kunnen meten wanneer er een aardbeving zou plaatsvinden. Netwerk- en kruiscorrelatietechnieken, HVSR en aardbevingslokalisatie technieken zullen worden toegepast om de impact van aardbevingen op dit gebied beter te begrijpen.

Voor zover wij weten is het de eerste keer dat dergelijk grootschalig veldwerk is uitgevoerd op de Ionische eilanden en de gegevens zullen nieuwe onderzoeken stimuleren en een aanzienlijke bijdrage leveren aan de seismische bescherming van de gemeente Lixouri op Paliki. Een eerste blik op de gegevens ziet er al veelbelovend uit, aangezien er tientallen kleine aardbevingen zijn geregistreerd die zich prachtig voortplanten doorheen de verschillende geïnstalleerde netwerken, en die ongeïdentificeerd bleven op het permanent seismische netwerk.

Het veldonderzoeksteam bestond uit de seismologen Dr. Maria Jose Jimemez, Dr. Mariano Garcia Fernandez (wetenschappelijke adviseurs van de OXE-samenwerkingsprogramma’s) en Dr. Nikolaos Sakellariou (allen van het MNCN-CSIC (Spanje), Dr. Koen Van Noten en Dr. Raphael De Plaen van de KSB en Nikolaos Galanos, onze lokale gids in Lixouri. Het project werd gecoördineerd door Mevr. Vasiliki Kouskouna, Em. Professor Seismologie aan de Universiteit van Athene, en coördinator van de OXE-samenwerkingsprojecten tussen de Universiteit van Athene en de gemeente Lixouri, onder toezicht van de burgemeester van Lixouri, Georgios Katsivelis; en in nauwe samenwerking met CSIC-projecten PIE 202330E132 en PIE 202330E137. De KSB leverde bijdragen om deze projecten te ondersteunen met hun seismische instrumentatie.

In de toekomst is het belangrijk om dit initiatief voort te zetten met aanvullende metingen die het hele schiereiland van Paliki zullen bestrijken, wat uiteindelijk zal bijdragen aan het beter begrip van het seismische risico van het gebied. Samen met de kwetsbaarheid van gebouwen, die al is bestudeerd in het kader van het OXE-programma, zal dit onderzoek de evaluatie van het seismische risico van een toekomstige zware aardbeving nauwkeuriger maken.

Het onderzoeksteam bedankt oprecht de inwoners van de gemeente Lixouri, die ons zeer gastvrij hebben ontvangen en hebben bijgedragen aan de vlotte uitvoering van de veldcampagne.