• Nieuws
  • Scheervlucht van Hera langs Mars – Het KSB werkt mee aan de data-analyse

Scheervlucht van Hera langs Mars – Het KSB werkt mee aan de data-analyse

14 mrt 25

Scheervlucht van Hera langs Mars – Het KSB werkt mee aan de data-analyse


Op 12 maart 2025, om 13:51 (Belgische lokale tijd), vloog de ESA Hera missie voor planetaire verdediging rakelings langs de planeet Mars en zijn manen Deimos en Phobos. Deze ‘flyby’ gaf onderzoekers de kans om Deimos te bestuderen, Mars en Phobos te fotograferen en de Hera instrumenten te kalibreren. Wetenschappers van de Koninklijke Sterrenwacht van België (KSB) werken mee aan de data-analyse van de warmtebeeldcamera (TIRI) aan boord van Hera in samenwerking met VITO Remote Sensing (België) en het Japanse ruimteagentschap (JAXA).

Een collage van vier afbeeldingen van een rode planeet met een heldere stip op de voorgrond.

Reeks afbeeldingen van Deimos met het oppervlak van Mars in de achtergrond genomen met de TIRI camera aan boord van Hera. Foto in valse kleuren (composiet kleuren), aangezien infrarood niet zichtbaar is met het blote oog. Bron: JAXA/TIRI, ESA/Hera, ORB-KSB.

De zwaartekrachtsslinger is een techniek waarbij een ruimtesonde gebruik maakt van het zwaartekrachtsveld van een bewegend naburig hemellichaam om te versnellen en zijn eigen richting te wijzigen. Deze techniek verlaagt brandstofgebruik en verkort de reistijd van een ruimtesonde naar zijn bestemming.

Op 12 maart 2025, passeerde Hera langs Mars op ongeveer 5000 km afstand en op 300 km van zijn maan Deimos om bovenstaand manoeuvre uit te voeren. Deze dichte toenadering was een kans voor onderzoekers om deze hemellichamen te bestuderen, vooral Deimos en zijn  achterkant die zelden in beeld wordt gebracht. Tegelijkertijd werden de instrumenten van Hera gekalibreerd om de observatie omstandigheden te optimaliseren voor de missie in het Didymos asteroïdesysteem.

Afbeelding van een rode planeet met een heldere stip op de voorgrond. Naast de afbeelding staat een temperatuurschaal met hete temperaturen in geel, koude temperaturen in violet en rode kleuren voor middentemperaturen.

Afbeelding van Deimos met het oppervlak van Mars in de achtergrond met de relatieve helderheidstemperatuur als schaal. Foto in valse kleuren (composiet kleuren), aangezien infrarood niet zichtbaar is met het blote oog. Bron: JAXA/TIRI, ESA/Hera, ORB-KSB.

TIRI is de warmtebeeldcamera aan boord van de Hera ruimtesonde. De camera opereert tussen 8 en 14 µm golflengte en bevat de piek van thermische emissie van het verwachte temperatuurbereik van Didymos en Dimorphos, de uiteindelijke doelen van de missie. De scheervlucht langs Mars liet toe om de warmtebeeldcamera te kalibreren met werkelijke metingen in vlucht.

Om de TIRI data te ontvangen en verwerken, reisden Özgür Karatekin en Grégoire Henry naar het European Space Operations Centre (ESOC) in Darmstadt, Duitsland, terwijl Luca Ruiz Lozano radiometrische kalibratie en analyse uitvoerde in Brussel. Een selectie van de beste afbeeldingen werd voorgesteld tijdens een persconferentie in het ESOC op 13 maart 2025.

Video: Zicht op Deimos met het oppervlak van Mars in de achtergrond genomen met de TIRI camera aan boord van Hera. Foto in valse kleuren (composiet kleuren), aangezien infrarood niet zichtbaar is met het blote oog. Bron: JAXA/TIRI, ESA/Hera, ORB-KSB.

Hera zet haar reis naar het Didymos systeem verder. In februari 2026 volgt een tweede manoeuvre in de verre ruimte vooraleer een reeks rendez-vous manoeuvres in de periode van oktober tot december 2026 de ruimtesonde in de nabijheid van de asteroïden brengt. Daar kan Hera de asteroïden en de gevolgen van de DART impact op Dimorphos bestuderen. De TIRI warmtebeeldcamera biedt de mogelijkheid om nieuwe inzichten over het oppervlak van Dimorphos en zijn eigenschappen te verkrijgen, met als ultiem doel, de strategie te verbeteren om de aarde te beschermen tegen asteroïden.

Links