Eerste ontdekking van een magneetveld in een delta Scuti ster (*)

Coralie Neiner, astronome bij het Observatoire de Paris (LESIA/CNRS/UPMC/Université Paris Diderot) en Patricia Lampens, astronome bij de Koninklijke Sterrenwacht van België ontdekten de allereerste magnetische delta Scuti ster, dankzij spectropolarimetrische metingen bekomen met de telescoop CHFT op Hawaii. De delta Scuti sterren zijn trillende sterren waarvan sommige variaties vertonen die wijzen op een andere soort van trillingen. Deze ontdekking toont aan dat die variaties veroorzaakt kunnen worden door de aanwezigheid van een magnetisch veld en heeft belangrijke gevolgen voor een beter begrip van het inwendige van dergelijke sterren.

Er bestaan twee soorten van trillende sterren met een massa tussen 1,5 en 2,5 maal de massa van onze Zon: de delta Scuti en de gamma Doradus sterren. De theorie voorspelt dat wanneer zulke sterren een oppervlaktetemperatuur tussen 6900 en 7400 graden Kelvin hebben, de sterren beide types van trillingen kunnen vertonen, dit zijn de zogeheten “hybridesterren”. De NASA ruimtemissie Kepler heeft een groot aantal nieuwe kandidaat “hybridesterren” ontdekt, waarvan ook een aantal met fysische parameters buiten de theoretisch voorspelde waarden.

Coralie Neiner van het Observatoire de Paris (LESIA/Observatoire de Paris/CNRS/UPMC/ Uni­versité Paris Diderot), en Patricia Lampens van de Koninklijke Sterren­wacht van België hebben gezocht naar andere mogelijke fysische processen die het signaal van trillingen van het type gamma Doradus in delta Scuti sterren kunnen nabootsen. Een mogelijke verklaring is het bestaan van een magneetveld dat vlekken op het oppervlak van een draaiende ster teweeg kan brengen die sterk op trillingen van het type gamma Doradus zouden gelijken. Nochtans werd tot nu toe nog nooit een magneetveld in een gewone delta Scuti ster waargenomen…

Ze hebben voorgesteld om de ster HD 188774, een Kepler kandidaat hybridester, te onderzoeken op zoek naar het bestaan van een magneetveld. Dankzij spectropolarimetrische metingen bekomen met de Canada-France-Hawaii telescoop (CFHT), hebben zij aangetoond dat deze ster inderdaad een magneetveld heeft. Dit is de allereerste ontdekking van een magnetische delta Scuti ster. Het toont ook aan dat het signaal van een magneetveld verward kan worden met dat van trillingen van het type gamma Doradus.

Het feit dat HD 188774 een magnetische delta Scuti ster en geen echte hybridester is, biedt het perspectief van een nieuwe interpretatie voor de Kepler waarnemingen van andere hybridesterren, evenals van trillende sterren in dit massabereik. De ontdekking heeft ook belangrijke gevolgen voor een beter begrip van de inwendige structuur van dergelijke sterren (Neiner en Lampens, gepubliceerd op 14 oktober 2015 in Monthly Notices Letters of the Royal Astronomical Society, Oxford University Press).

(*) Op basis van waarnemingen bekomen met de Canada-France-Hawaii Telescope (CFHT), onder beheer van de National Research Council of Canada, het Institut National des Sciences de l’Univers van CNRS, Frankrijk, en de University of Hawaii.

 

Wetenschappelijk contact:
Dr. Patricia Lampens
Koninklijke Sterrenwacht van België, Directie Astronomie en Astrofysica
Patricia.Lampens@oma.be
+32 2 3730263

Contact Konklijke Sterrenwacht van België
Dr. Jan Cuypers
Jan.Cuypers@oma.be
+32 2 3730234

http://www.astro.oma.be
http://www.obspm.fr/first-discovery-of-a-magnetic.html
http://www.obspm.fr/premiere-decouverte-d-une.html?lang=fr
http://mnrasl.oxfordjournals.org/content/454/1/L86.short?rss=1